Risk Altındaki Bebekler
Normal nörolojik gelişim göstermesi risk altında olan bebekler, çeşitli sebeplerle dikkatle izlenmelidir. Annenin gebelik sürecinde yaşadığı sorunlar bu risk grubuna giren bebeklerin doğumuna yol açabilir. Örneğin, rahim bozuklukları, düşük tehdidi, gebelik sırasında kanamalar, tansiyon yüksekliği veya şeker hastalığı gibi durumlar, bebekte gelecekte yaşamını etkileyebilecek sıkıntılara neden olabilir.
Buna ek olarak, erken doğan bebekler, zor doğum geçirenler, travmatik doğum yaşayanlar, yüksek düzeyde yenidoğan sarılığı geçirenler, çoğul gebelikler (ikiz, üçüz vb.), anne karnında beyin gelişim anomalileri tespit edilenler, beyin kanaması geçirenler gibi bebekler de risk altındadır. Doğum sırasında kakasını yutan, yenidoğan döneminde sepsis ve menenjit geçiren veya konvülsiyon yaşayan bebekler için de aynı dikkat gösterilmelidir. Kısacası, yenidoğan döneminde yoğun bakımda yatmış birçok bebek bu gruba dahil olabilir.
Gelişim Takibinin Önemi
Bu bebeklerde nörolojik gelişim basamaklarını (baş kontrolü, oturma, yürüme, konuşma gibi) düzenli olarak takip etmek büyük önem taşır. Uzuvlardaki hareketlerin koordinasyonu ve taraf farkı olmaması bu takipte dikkat edilmesi gereken unsurlardır. Yürümeye başlamış bir çocukta parmak ucu basma tercihinin olması, beyin hasarının habercisi olabilir.
Her bebeğin olduğu gibi, özellikle riskli bebeklerin düzenli doktor kontrolünde olması, ailenin gelişim basamakları hakkında bilgilendirilmesi ve her kontrolde bunların sorgulanması gereklidir. Özellikle 32 haftadan küçük doğan bebekler, prematür retinopatisi açısından risk altında olduğu için göz kontrolleri oldukça önemlidir.
Gelişim Testleri ve Tedavi
Bu çocukların büyüme sürecinde, dünyaca geçerliliği kanıtlanmış gelişim testlerinin yapılması, hem doktor hem de aile için objektif veriler sunar. Bu bebekler epilepsi (sara) nöbetleri açısından risk altında olabileceğinden, atipik hareketler, göz dalmaları ve sıçramalar önemsenmeli ve gerektiğinde elektroensefalografi (EEG) ile değerlendirilmelidir. Gerektiğinde manyetik rezonans veya transfontanel ultrason ile beyin görüntülemesi yapılmalıdır.
Aileler, riskli bebeklerin gelişim basamakları konusunda duyarlı olmalıdır. Fark edilecek en küçük gelişim gerilikleri, yürüme ve konuşma bozuklukları, baş kontrolünün olmaması, kas yapısının çok sert ya da gevşek olması ve iletişim bozuklukları önemsenmelidir. Riskli bebeklerin uzman doktorlar tarafından düzenli takibi ve gerekli görüldüğünde verilecek tedavi ve eğitime uyum sağlanması hayati önem taşımaktadır.
News
