Trigeminal Nevralji: Halk Arasında ‘Delirten Ağrı’ Olarak Bilinen Rahatsızlık
Trigeminal Nevralji Nedir?
Trigeminal nevralji, trigeminal sinir adı verilen ve yüzün duyusal fonksiyonlarını sağlayan sinirin etkilendiği kronik bir ağrı bozukluğudur. Genellikle yüzün tek tarafında görülen ağrılar, ani bir elektrik çarpması ya da bıçak saplanması hissi yaratır. Bu ağrılar birkaç saniye sürebilir, ancak iki dakikaya kadar uzayabilir ve gün içinde defalarca tekrar edebilir.
Kadınlarda Daha Yaygın
Yüz yıkama, diş fırçalama, yemek yeme gibi basit temaslar veya rüzgar gibi dış etkenler bile bu ağrıları tetikleyebilir. Hastalığın ilerleyen aşamalarında, ağrılar daha uzun ve sık hale gelebilir ve bazı hastalarda sürekli bir ağrıya dönüşebilir. Trigeminal nevralji, 50 yaş üzeri bireylerde daha sık görülse de her yaşta ortaya çıkabilir. Kadınlarda ise erkeklere göre daha yaygın bir şekilde görülmektedir.
Trigeminal Sinirlerin Görevleri
Oftalmik Dal (Üst Bölge): Alın, kafa ve göz çevresinin duyusal fonksiyonlarını sağlar.
Maksiller Dal (Orta Bölge): Yanak, üst çene, üst dişler ve burun kenarlarının duyusal fonksiyonlarından sorumludur.
Mandibular Dal (Alt Bölge): Alt çene, alt dişler ve dudakların duyusal fonksiyonlarını sağlar.
En sık orta ve alt dalda görülen ağrı, nadiren her iki tarafı da etkileyebilir.
Türleri ve Nedenleri
Hastalık üç farklı şekilde sınıflandırılır:
Klasik Trigeminal Nevralji: Genellikle bir kan damarının trigeminal sinire baskı yapmasıyla ortaya çıkar.
Sekonder Trigeminal Nevralji: Multipl skleroz veya tümör gibi altta yatan başka bir hastalığa bağlı olarak gelişir.
İdiyopatik Trigeminal Nevralji: Nedeni belirlenemeyen durumları ifade eder.
Teşhis ve Tedavisi
Hastalığın teşhisi genellikle kişinin tıbbi geçmişi, nörolojik muayene ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile konulur. Tedavide ise öncelikle ilaçlar tercih edilir:
Antikonvülzan İlaçlar: Ağrı sinyallerini bloke etmek amacıyla kullanılır.
Cerrahi Yöntemler: İlaçlar etkisiz kaldığında sinire yapılan baskıyı azaltmak veya ağrı sinyallerini kesmek amacıyla cerrahi müdahaleler uygulanabilir.
Trigeminal Nevralji’de Son Gelişmeler
ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü’ne bağlı bilim insanları, trigeminal nevraljinin nedenlerini ve daha etkili tedavi yöntemlerini araştırmaya devam ediyor. Özellikle non-opioid tedaviler ve immün terapiler, hastalığın yönetiminde yeni umutlar sunuyor. Trigeminal nevralji, doğru tedavi yöntemleriyle kontrol altına alınabilir bir hastalıktır. Erken tanı ve uygun tedavi, hastaların yaşam kalitesini büyük ölçüde artırabilir. Yüzde aniden başlayan ve sık tekrarlayan ağrılar yaşıyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir.
News